In een les Pools op een middelbare school in Warschau moesten we ooit een opstel maken over het onderwerp: “Moeten we alle nazimisdadigers na de oorlog straffen of niet?” Als voorbeeld kregen we een Duitse officier die ‘iets’ op zijn geweten had, maar die nu een openbaar ambt bekleedde in Duitsland en geliefd en gerespecteerd werd door zijn kiezers. We kregen echter niet te horen ‘wat’ hij op zijn geweten had.
Ik herinner me de verhitte discussie achteraf en de felle argumenten tussen de voorstanders van wraak tot elke prijs en degenen die eerst meer wilden weten over de beschuldigde en de omstandigheden van dit ‘iets’ en of hij berouw toonde. Aangezien niemand van ons de oorlog had meegemaakt en het alleen uit verhalen kende, bleek dit (of misschien was het opzettelijk) een interessante observatie te zijn over hoe de populaire opinie de vorming van individuele reflecties beïnvloedt. Op pagina 12 presenteert Joanna Paszkiewicz-Jägers in haar artikel ‘Een ontregelende biografie’ een situatie die me aan bovenstaand voorval deed denken.
Kunstmatige intelligentie neemt steeds meer van onze functies over, wat sommigen met vrees vervult. Maar kan het alles voor ons doen? In de muziek, zo blijkt, heeft het wat moeilijkheden, pagina 14.
Vrouwen spelen een steeds belangrijkere rol in het openbare leven en de sport. Dit is niet alleen een hedendaags fenomeen. Het blijkt dat ze al in de Middeleeuwen invloed uitoefenden op het culturele leven. In het artikel ‘Geschiedenis van de lange adem’, op pagina 30, beschrijft Grażyna Gramza de enorme bijdrage van de vrouwelijke mystici uit die tijd aan het ontstaan en voortbestaan van de Nederlandse literatuur.
De buitengewone reis van Kazimierz Nowak door Afrika loopt ten einde. Tenminste in deze Biuletyn. Dankzij hem hebben we Afrika 'van binnenuit' leren kennen. Nowak bereikte plaatsen die anderen over grote afstand passeerden. Nowak betaalde zijn heroïsche reis met zijn gezondheid en stierf kort na zijn terugkeer in Polen. Pagina 18.
Veel leesplezier
Waldemar Pankiw.